Zelfstudie: zenuwen en stress

Momenteel houd ik me vanwege mijn opleiding gezondheidspsychologie bezig met stress. Super interessant! 

Nu schijnt het zo te zijn dat alle stresssoorten, dezelfde lichamelijke processen op gang brengen. Allerlei hormonen schieten door je heen, waardoor je lijf denkt: WAAAAAAAAAAAAAH! Afhankelijk van hoe stressvol de situatie is natuurlijk. Soms denkt een lijf alleen Wah! en is het al goed of verandert het zelfs in een Wow! omdat het toch heel leuk is. Of dat nou vanwege een heftige zwemwedstrijd is, een gesprek waar je tegenop ziet, maandenlang onoverzichtelijke drukte of een spannende achtbaan: dezelfde stofjes zorgen voor een lichamelijke reactie. Wat gebeurt er bijvoorbeeld met mij als ik zenuwachtig ben? Klopt het met mijn verwachtingen van tevoren en wat zou ik kunnen doen om het te verbeteren? Ik was mijn eigen studieobject want de maand januari stond bol van de zenuwslopende situaties: perfect! Een samenvatting:

1. Training geven.
Verwachting: redelijke spanning, maar door voorbereiding en oefening wel goed te doen. Als de groep maar leuk is......

Resultaat: een tikkie nerveus maar dit zakte snel weg. Ik heb het inmiddels al vaker gedaan en weet dat ik het kan, dat helpt. De groep was leuk, we hebben gelachen: missie geslaagd!

Leer voor de volgende keer: trainen, dat kan ik wel en door de relaxte sfeer was er een goede binding met de groep. Volgende keer weer!

2. Altviool aanvoeren weekend opera Utrecht

Verwachting: behoorlijk spannend, maar ik speel al 20 jaar altviool, dus het zal wel goed moeten komen. Er zit een heel klein stukje solo-begeleiding in, maar ach. Goed studeren, lekker doorspelen: het moet goed komen. (verwachting vijf minuten voor solo: KUT! DAT KAN IEDEREEN HOREN, hoezo moet ik dat alleen spelen, als ik maar geen trilstok krijg, als ik maar geen trilstok krijg, als ik maar geen trilstok krijg, ik ben hier echt niet voor gemaakt).

Resultaat: Aanvoeren ging redelijk, maar die solo: hoge ademhaling, gespannen spieren, trillende handen, suizende oren, mijn lijf was in opperste stress geschoten en kwam er niet meer uit. Ik kon mijn stok niet meer op de snaar houden van het trillen: heel Vredenburg zag mij langzaam sterven van ellende op het podium.
Achteraf bleek dit laatste absoluut niet zo te zijn overgekomen. " Wat heb je een mooie toon! Wel een beetje zacht"  was vooral het commentaar.

Leer voor de volgende keer: je eigen stressbeleving komt vaak niet overeen met hoe je overkomt op anderen. Mezelf de stress in kletsen is gelukt, ik stierf van de zenuwen: niet meer doen!

3. Aankondigen halve finalisten Davina van Wely

Verwachting: mmmmm nog nooit gedaan, moet ik dat eigenlijk voorbereiden? Ik sta daar toch voor een zaal met mensen. Nou ja, we zien wel. Voor de deelnemers is het veel spannender dan voor mij. Een beetje namen opnoemen, hoe moeilijk kan het zijn?

Resultaat: Dat is onwijs leuk! Hoe meer ik aankondigde hoe meer plezier ik erin kreeg! Leuk ook om de deelnemers juist op hun gemak te kunnen stellen door een rustige aankondiging. 

Leer voor de volgende keer: niet alles hoef je voor te bereiden, ik kan dus improviseren en daar word ik juist niet zenuwachtig van. 

4. Zingen vastenavondconcert "in de nek van mijn vader".

Verwachting: Tjonge, het zingen van een eigen tekst en dan ook nog in het Nederlands, hoeveel meer impact heeft dat op mezelf? Als ik maar niet volschiet...dat zou gênant zijn, nou ja eigenlijk helemaal niet natuurlijk, maar toch. Ik denk dat ik wel echt super zenuwachtig ga worden. Gelukkig heb ik het al een paar keer voor de mensen zelf geoefend, dus helemaal nieuw voor publiek is het niet. Maar mijn hele schoonfamilie en mijn ouders zitten wel in de zaal, aan de andere kant speelt mijn liefste naast me mee..het kan alle kanten opgaan! 

Resultaat: Wat een te gekke ervaring. Ik zat er helemaal in. Wel wat gezonde spanning, maar daardoor heel alert. Ik kon doen wat ik wilde. Zo fijn om controle te hebben. Het biertje vooraf hielp wel om het randje eraf te halen, maar dat is zeer waarschijnlijk psychisch. 

Leer voor de volgende keer: oefening baart kunst, ook voor publiek. Wat is zingen toch leuk! 

Vier verschillende situaties met zenuwen en vier verschillende reacties van mijn hoofd en lijf. Mooi hoe dat toch allemaal werkt! Hieronder footage van mijn laatste zelfstudiesituatie:

Hup met die beentjes...

Mijn verwaarloosde schoentjes, tot vandaag!

Na de kerstdagen en alle nieuwjaarsfestiviteiten was het weer eens tijd voor de weegschaal. Met één oog dicht keek ik gespannen naar de eindstand: 2 kilo erbij...zucht...
Niet heel erg hoor, maar er zijn wel grenzen. Helaas weet ik dat het er tegenwoordig echt minder snel af gaat. Waar ik vroeger gewoon een weekje of twee wat meer op het eten kon letten, moet ik nu meer uit de kast halen: mijn sportschoenen om precies te zijn.

Sporten is niet mijn lievelingsbezigheid. Sterker nog: ik word vaak al chagrijnig van het idee. Maar ja, ik weet ook dat het wel goed voor me is en ik weet dat het voornamelijk helpt om die twee kilo er weer af te krijgen. Maar endorfinen die vrijkomen? Die doen het bij mij heel slecht. Ik ben zelden euforisch tijdens het sporten, ik voel vooral lichamelijke ongemakken. Een paar keer is het wel gebeurd. Zoals bij het wielrennen afgelopen zomer.

Zo fietsten we de "Mont du Chat" op, een berg in de Franse Alpen. Dat was eigenlijk een foutje, want de makkelijke route die we bedacht hadden, was afgesloten en aangezien mijn lief absoluut niet dezelfde weg terug wilde, zat er maar één ding op: de berg over en via de andere kant naar onze camping fietsen. We hadden op dat moment ongeveer 50 km in de benen. “De weg naar de top is maar dertien kilometer” vertelde ze overtuigend. “Wel met een continu stijgingspercentage van  minimaal 10 %, maar dat valt echt wel mee in de praktijk en het is toch een stoer verhaal?”
Ik vond het een top idee (NOT!).

Precies op die berg heb ik denk ik voor het eerst een endorfine kick gekregen. Na de eerste twee kilometer heb ik mijn lief laten weten dat ze maar lekker vast vooruit moest gaan. Ik was op dat moment buiten adem en begon onredelijk boos te worden op de situatie. Mijn besluit stond wel vast: ik laat me niet kennen, ik ga ook niet terug! Ik doe het op mijn manier!

Vier uur later (vier uur!) kwam ik vloekend, tierend, hijgend en puffend boven. Ik ben wel twintig keer afgestapt om op adem te komen, maar dat maakte me niets uit. In die vier uur was ik helemaal alleen met af en toe een fietser of automobilist, die me bemoedigend of juist meewarig toeknikte, en met alles wat in mijn hoofd omging. Ik heb gescholden, gevloekt, gehuild, ik heb het opgegeven, mezelf toch weer moed in gepraat, ik heb liedjes bedacht, ik heb rekensommen gemaakt (een ontzettend goede afleidingsmanoeuvre, ik kan namelijk niet rekenen), ik fantaseerde wat ik allemaal ging doen in mijn leven, en wat ik nooit meer wilde doen (deze berg op fietsen), ik bedacht wat een gaaf verhaal het zou zijn dat juist dit kleine, berg-hatende meisje op de eerste dag van de vakantie deze monsterberg over is gegaan, maar uiteindelijk dacht ik alleen maar: "links, rechts, links, rechts" en zo kwam ik uiteindelijk boven.

uitzicht op de Mont du Chat

Bovenaan was het prachtig en moest ik van twee Australische jongens toch echt op de foto, want het was niet niks.Voor het eerst was ik echt trots op een sportprestatie. En hoewel ik op alle segmenten van Strava (tja, je moet alles natuurlijk wel bijhouden en delen met je mede-sporters in een app) de allersloomste, allertijden op die hele berg ben, bedacht ik me ook dat ik een van de weinigen ben die überhaupt de Mont du Chat is op gefietst.
De rest van de vakantie ben ik vele andere kleine bergen op gefietst, met als toetje " le Grand Colombier". Niet dat ik nu elke keer fluitend de berg op reed, maar wel met meer vertrouwen dat ik de top zou halen.

En nu is het januari en heb ik eerlijk gezegd alweer even niets gedaan. Tot ik vandaag dus vol goede moed mijn hardloopschoenen uit de kast trok. Het was één grote ellende. Maar ja, zonder conditie en spieren kom ik die bergen in de zomer niet op. Dus daarom ga ik toch maar weer braaf elke week afzien. De oefentochten staan al in de planning. Allemaal met het oog op mijn gezondheid, twee kilo eraf, een fit lijf en het euforische gevoel wat ik hopelijk in de zomer na een bergrit wel weer ga voelen. Nog even doorzetten...